KOLEJOWY
Aby przewóz osób oraz towarów za pomocą kolei przebiegł zgodnie z prawem, należy przestrzegać szeregu aktów prawnych, z których najważniejszymi są:
- Kodeks Cywilny, art. 774-793
- Ustawa prawo przewozowa z dnia 2 września 1994 roku
- COTIF- Konwencja o międzynarodowym przewozie kolejami.
- CIM- Załącznik B do COTIF- przepisy ujednolicone o umowie międzynarodowego przewozu towaru kolejami.
- CIV- Załącznik A do umowy COTIF- przepisy ujednolicone o umowie międzynarodowego przewozu osób i bagaży kolejami.
- SMGS- Podpisana w Warszawie w 1951 roku, nowelizacja w 1994 roku, podpisana przez 22 kraje z Eurpy i Azji, takimi jak polska, byłe ZSRR, Iran, Mongolia, Chiny.
- RID- Regulamin regulujący przewozy towarów niebezpiecznych koleją.
- RIP- Regulamin wagonów prywatnych.
- RICO- Regulamin przewozu kontenerów.
- CUV- Przepisy ujednolicone o umowie użytkowania wagonów w międzynarodowej komunikacji kolejowej.
Infrastrukturę transportu kolejowego tworzą drogi kolejowe, stacje, punkty przeładunkowe, bocznice oraz urządzenia niezbędne do ich funkcjonowanie, takie jak:
- Wyposażenie energetyczne
- Wyposażenie wodno-kanalizacyjne
- Urządzenia sterowania ruchem
- Urządzenia łączności
1. Infrastruktura dzieli się na:
a) Punktowa- czyli stacje, które można podzielić na:
- Pasażerskie, towarowe
- Węzłowe (główne), pośrednie (mniejsze stacje)
- Kontenerowe
- Portowe
Większe stacje posiadają magazyny, place składowe, rampy oraz wagi.
b) Liniowa- elementy, do których zaliczają się:
- Drogi szynowe, które możemy podzielić na publiczne i prywatne.
- Drogi szynowe magistralne- przewożą 250 mln. ton brutto rocznie. Prędkość na tych drogach to 120 km/h.
- Drogi szynowe pierwszorzędne- przewożą od 10 do 25 mln. ton brutto rocznie. Prędkość na tych trasach wynosi od 80 do 120 km/h.
- Drogi szynowe drugorzędne- przewożą od 3 do 10 mln. ton brutto rocznie. Prędkość na tych strasach to od 60 do 80 km/h.
- Drogi szynowe lokalne- przewożą do 3 mln. ton brutto rocznie, a jazda odbywa się z prędkością do 60 km/h.
2. Elementy dróg kolejowych:
3. Linie kolejowe przebiegają przez różny teren.
a) Nizinne- Wzniesienia nie powinny przekraczać od 5 do 10%, a promienie łuków powinny wynosić od 400 do 1200 metrów.
b) Podgórskie- Wzniesienia od 10 do 15%, a łuki od 250 do 600 metrów.
c) Górskie- Pochylenie do 30% i więcej, promienie łuków od 180 do 300 metrów.
4. Szerokość torów.
a) Normalnotorowe- Rozstaw szyn wynosi 1435 mm.
b) Szerokotorowe- Rozstaw szyn wynosi 1520 mm, (występuje w Rosji, na Ukrainie, czy Białorusi); 1600 mm, (Irlandia); 1688 mm (Hiszpania).
c) Wąskotorowe- 1000, 750 lub 600 mm.
5. Cechy transportu kolejowego:
- Zdolność do masowych przewozów.
- Niskie stawki przewozowe przy dostawach na średnie i duże odległości.
- Stosunkowo rozległa sieć połączeń kolejowych, dopasowanych do rynków zbytu i zaopatrzenia.
- Specjalistyczny tabor o zróżnicowanej podatności transportowej, czyli odporności ładunku na warunki przewozu.
- Możliwość dowozu do przewoźników innych gałęzi transportu.
- Najbardziej ekologiczna forma transportu.